Teatr bez wsparcia

Kraków. Teatr Nowy Proxima bez resortowych dotacji

Matkę Boską gra drag queen? Dofinansowania nie będzie. Teatr Nowy Proxima nie otrzyma w tym roku pieniędzy z rządowych programów. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie przyznało środków m.in. na spektakle dla dzieci. – Odbierać dzieciom teatr? – nie dowierza Piotr Sieklucki, dyrektor Teatru Nowego Proxima.

Wyniki tzw. Programów Ministra MKiDN opublikowano w ostatnich dniach na stronie ministerstwa. Teatr Nowy Proxima starał się o dofinansowanie w ramach czterech ministerialnych programów: „Wydarzenia artystyczne dla dzieci i młodzieży”, „Infrastruktura kultury”, „Edukacja artystyczna” oraz „Teatr”. Przez ostatnie pięć lat środki z MKiDN regularnie otrzymywał. W tym roku nie dostanie ani grosza. Piotr Sieklucki, dyrektor Teatru Nowego Proxima, nie ma wątpliwości: – To cenzura za spektakl o Korze.

Prawicowcy donoszą na Teatr Nowy Proxima za drag queen Przypomnijmy, w grudniu prawicowy portal Polonia Christiana napisał, że „Kora. Boska”, sztuka w reżyserii Katarzyny Chlebny, która okazała się frekwencyjnym sukcesem, jest bluźniercza i prowokacyjna, do tego promuje ideologię gender. Dziennikarzom nie spodobało się obsadzenie w roli jednej z Matek Boskich drag queen, znanej krakowskiej artystki Papiny McQueen. Prawicowcy stwierdzili, że to profanacja i zażądali interwencji u samego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry.

Napisali nawet zaadresowaną do niego petycję, kierując ją również do ministra kultury Piotra Glińskiego i prezydenta Krakowa Jacka Majchrowskiego. Podobnie jak „Dziadów” Mai Kleczewskiej w Teatrze Słowackiego „Kory. Boskiej” Katarzyny Chlebny nikt z portalu, a tym bardziej z ministerstwa kultury nie widział. Na artystów doniósł ktoś „życzliwy”.

Teatr Nowy Proxima pod lupą władzy

17 stycznia MKiDN wydało sprostowanie, w którym odwołując się do popierającego zarzuty portalu Polonia Christiana artykułu w prawicowym tygodniku „Do Rzeczy”, zapewniło, że Teatr Nowy Proxima nie jest finansowany ani jako państwowa, ani jako współprowadzona przez MKiDN instytucja kultury. Pismo ministerialne podkreśliło również, że „nie zamyka oczu na profanację świętości czy kulturowe barbarzyństwo”.

Zarzuty prawicowego portalu sprawiły, że Teatr Nowy Proxima trafił pod lupę władzy. Na efekty specjalnego nadzoru nie trzeba było długo czekać. Wspierany przez ostatnie pięć lat dofinansowaniami z MKiDN Teatr Nowy Proxima w tym roku nie otrzyma z ministerialnych funduszy ani złotówki. – Drodzy widzowie, przyjdzie nam w tym roku zmierzyć się z nowymi problemami bez środków na teatr dla dzieci, debiuty i infrastrukturę. To smutny dla nas czas, który musimy przetrwać. Jak widać obrzydliwe donosy tych, którzy nawet spektaklu „Kora. Boska” nie widzieli, są dziś wyznacznikiem do cenzurowania artystycznych działań – czytamy w oświadczeniu Teatru Nowego Proxima.

Pan Kleks zamknie dzieciom akademię?

Pierwszy program ministerialny – „Wydarzenia artystyczne dla dzieci i młodzieży” – w ramach którego Nowy Proxima dotychczas dostawał pieniądze, ma wspierać teatr dla widzów do 18. roku życia. Przy Krakowskiej 41 prężnie działa Teatr Młodego Widza. Wystarczy wspomnieć znakomitą „Akademię Pana Kleksa”, „Króla Maciusia Pierwszego”, „Było sobie życie” czy ostatnio „Małego Księcia”.

– Na Teatr Nowego Widza otrzymywaliśmy nawet do 150 tys. zł rocznie. Bez tych pieniędzy możemy zapomnieć o kolejnych premierach dla dzieci. Ograniczać dzieciom dostęp do teatru?! Nieludzkie – bulwersuje się Sieklucki.

Zabrakło 0,4 pkt. Ministerstwo kultury się tłumaczy

Co na to ministerstwo? – Dotacje w Programach Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego są przyznawane co roku w trybie konkursowym, nie stanowią stałej dotacji. Wszystkie wnioski są oceniane przez niezależne komisje eksperckie, a ocena zależy od poprawnie złożonej dokumentacji i przygotowania projektu. Wniosek Teatru Nowego Widza w programie „Wydarzenia dla dzieci i młodzieży” został oceniony na 76,2 pkt, natomiast do uzyskania dofinansowania konieczne było uzyskanie 77 pkt – tłumaczy Centrum Informacyjne MKiDN.

Jednocześnie zapewnia, że wnioskodawca jest uprawniony do odwołania. – W zeszłym roku dotacja została przyznana w trybie odwoławczym.

Zamiast debiutów – Studenckie Centrum Kultury Chrześcijańskiej

Zadaniem drugiego programu, „Infrastruktura kultury”, jest umożliwienie optymalnych warunków dla prowadzenia działalności kulturalnej, poprzez modernizację i rozbudowę infrastruktury instytucji kultury. To zatem pieniądze m.in. na remont, sprzęt i wyposażenie. Dotychczas Teatr Nowy Proxima otrzymywał z programu średnio 130 tys. rocznie. Tym razem resort nie przyznał ani złotówki. Dofinansowanie dostanie za to m.in. Wielkopolskie Muzeum Niepodległości (190 tys. zł w 2022 r. i 500 tys. na 2023 r.), Fundacja Dziedzictwa Rzeczypospolitej (500 tys. zł), Szensztacki Instytut Sióstr Maryi (1,2 mln zł), Klasztor oo. Bernardynów w Lublinie (530 tys. zł) i Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Jadwigi Królowej na budowę Międzynarodowego Studenckiego Centrum Kultury Chrześcijańskiej w Rzeszowie (700 tys. zł).

Wyniki programu „Edukacja artystyczna”, który ma być wsparciem debiutantów (uczniów, studentów oraz absolwentów szkół i uczelni artystycznych), są podobne. Teatru Nowego Proxima nie ma na liście beneficjentów. Oznacza to utratę kolejnych ok. 60 tys. zł rocznie. Szczęśliwców, którzy otrzymają środki z programu „Teatr”, jeszcze nie znamy, ale dyrektor nie ma wątpliwości, że i na te pieniądze (zwykle była to kwota między 150 a 180 tys. zł) nie ma co liczyć.

Ekstraklasa krakowskiej sceny

Sieklucki zapowiada, że odwoła się od decyzji MKiDN. Bez pieniędzy z ministerstwa sytuacja teatru jest tragiczna. To organizacja pozarządowa, tzw. NGO, która nie podlega finansowaniu administracji publicznej (ani rządowej, ani samorządowej), a zatem może liczyć wyłącznie na pieniądze od sponsorów, darczyńców oraz od miasta. Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski wspiera scenę przy Krakowskiej 41 300 tys. zł rocznie. W porównaniu z innymi teatrami miejskimi, które otrzymują po kilka, a nawet kilkanaście milionów dofinansowania, kwota ta jest niska. Zwłaszcza dla tak płodnej w spektakle, warsztaty oraz programy edukacyjne dla dzieci i seniorów instytucji.

Teatr Nowy Proxima to ekstraklasa krakowskich teatrów. Zespół Piotra Siekluckiego wystawia kilkanaście premier rocznie – ostatnim hitem, na który bilety wyprzedają się błyskawicznie (artyści regularnie dokładają terminy spektakli), jest wspomniana „Kora. Boska”. Sukces frekwencyjny odniósł też „Kazik, ja tylko żartowałem” i „Wiedźmin. Turbolechita”, oba spektakle w reżyserii Piotra Siekluckiego, czy „Dług” Jana Klaty. Teatr Nowy Proxima dba też o najmłodszą publiczność. W ramach Teatru Nowego Widza zaprasza dzieci, młodzież, ale i dorosłych na spektakularne przedstawienia, z których wychodzi się oczarowanym. Artyści pamiętają również o seniorach, organizując warsztaty, wyjazdy i spotkania w ramach projektu „60+ Nowy Wiek Kultury”.